Bạn đang xây vỏ sò hay ước mơ cho con?

Đây là một trong những câu thoại được xếp vào hàng “viral” qua một bộ phim điện ảnh Việt Nam được chiếu trong dịp Tết Nguyên Đán vừa qua, nói lên bao nhiêu nỗi lòng của những người con trong gia đình ở thời buổi hiện đại.

Khi nghe qua review về bộ phim, câu nói này của nữ diễn viên chính cũng gợi lên trong lòng mình nhiều dòng suy nghĩ đan xen. Mình nghĩ về tuổi thơ của mình, mình nghĩ đến những người bạn, người quen, và đặc biệt gần nhất là nghĩ đến cô con gái thân yêu đang độ tuổi dậy thì của mình.

Có lần, con gái đã từng nói với mình như thế này: “Con rất thích được trở thành người giống như mẹ, ăn mặc chỉn chu, thích được nói chuyện truyền cảm hứng giống mẹ và muốn được giúp đỡ nhiều người khác như cách mẹ đã và đang làm”.

Khi câu nói ấy được nói ra từ chính miệng con gái, có lẽ bạn nghĩ mình sẽ rất vui mừng và hạnh phúc, bởi vì mình sắp có “hậu duệ” để uốn nắn, dạy bảo phải không? 

Mình thực sự có vui nhưng, bản thân hiểu được rằng, điều con thích ở mình đó cũng chỉ là cảm giác được trân trọng, được ngưỡng mộ, được mọi người yêu thích mà thôi. Thực chất điều này không xuất phát từ chính mơ ước, hay những điều mà sâu trong trái tim nhỏ bé kia dự định sẽ làm trong tương lai, đơn giản chỉ là con thích cái cảm giác được ngưỡng mộ như mẹ mình mà thôi, mà đây cũng là một trong những căn bệnh chung của nhiều bạn trẻ tuổi teen, nhầm tưởng đó là sở thích, đam mê của chính mình. 

Không giống như những ba mẹ khác, mình không tiếp tục đẩy con đi theo hình mẫu bản thân, mà mình chỉ nói với con một điều: “Con sẽ không bao giờ thành công hay trở thành người mà bản thân mong muốn, nếu không có ước mơ của riêng mình, không có sự kỷ luật và sự cố gắng nỗ lực học hỏi mỗi ngày”

Trong bộ phim ở trên, nữ chính (tên trong phim là Nhi) cũng là một người không được sống với ước mơ của mình. Khi mà mẹ cô – một người phụ nữ từng bị phụ bạc, khó tính, nặng gánh cơm áo gạo tiền luôn cấm cản cô yêu đương và thậm chí dập tắt ước mơ trở thành nghệ nhân làm gốm của con gái, bắt cô phải theo nghề ngân hàng, để phụ bà buôn bán sau này. Thậm chí, từ nhỏ đến lớn Nhi còn không được xếp đồ lót theo sở thích bản thân. Tất cả, từ ăn uống đến học hành, cô gái út đều phải nghe theo sự sắp xếp của mẹ mình.

Hậu quả là, sau rất nhiều lần cãi vã vụn vặt với mẹ ruột khiến khoảng cách mẹ con ngày càng gia tăng, cô gái ấy đã lén sau lưng mẹ, quen biết và phát sinh quan hệ tình cảm với một Việt kiều trẻ mới về nước, để rồi mang thai và bỏ nhà đến sinh sống cùng người bạn trai kia. Kể từ lúc đó, cuộc đời Nhi bắt đầu nhận những “trái đắng”, những bỡ ngỡ, những đau lòng mà cô chưa hề được báo trước. 

Bạn thấy gì qua câu chuyện “rất đời” từ bộ phim này?

• Có phải, tình huống trong phim cũng là điều mà bạn hay mình đã từng gặp ở ngoài đời thật không?

• Có phải, ở một giai đoạn nào đó trong đời, bạn cũng chính là “Ngọc Nhi”?

• Có phải, bạn cũng đang định hướng cho con cái đi theo con đường mà bạn vạch sẵn, hoặc con đường mà bạn nghĩ sẽ tốt cho con?

• Có phải, bạn đang rất lo lắng và mong muốn chia sẻ với con nhiều điều, nhưng kết thúc của những lần dạy bảo luôn là những cảm xúc tệ hại, bực tức và tiêu cực của hai bên?
• …

Trong quan điểm của mình, mình không bao giờ mong muốn con cái trở thành “bản sao” y đúc của ba mẹ, bởi mình biết con luôn có những điểm rất tốt mà khi được là chính mình, con sẽ thể hiện một cách rất tự nhiên, đồng thời chưa chắc sẽ có người sao chép được. Ngược lại, con có thể ngưỡng mộ và yêu thích nhiều điều ở ba mẹ hoặc ở một hình mẫu nào đó con biết, nhưng chưa chắc kỹ năng – tính cách và năng lực của con thực sự phù hợp để “sao y bản chính” đó!

Mình có biết có rất nhiều cha mẹ ngoài kia luôn mong muốn con trở thành người như họ, làm được công việc như họ, ở địa vị như họ từng ở. Thậm chí nhiều người không chịu chấp nhận sự thật rằng con mình có yếu điểm nào đó!

Thật bất công với những đứa trẻ, bởi chúng không hề đòi hỏi sự ra đời của mình, chúng cũng không được chọn hoàn cảnh sinh ra, không được chọn bố mẹ. Thì chí ít, khi con còn trẻ, chúng cần được sử dụng quyền lựa chọn ước mơ, quyền được làm điều mình thích, được phép thử và sai với những thứ mới mẻ trong đời!

Bạn thân mến, người lớn chúng ta thường hay nghĩ rằng mình là người đi trước, đã va vấp và có kinh nghiệm, vì thế, con cái nhất định phải nghe theo lời chỉ dẫn hay mong muốn của mình, như vậy mới có thể nên người và thành công được.

Nhưng bạn ạ, nếu con cái chúng ta không được chọn lựa, không được thử thì mãi mãi chúng chỉ là những “chú gà công nghiệp” non nớt khi bước vào đời. Hoặc chúng sẽ không thể nào có khả năng tự quyết định cuộc sống của mình, mà sẽ “tầm gửi” vào nhiều người khác. Con sẽ khó trưởng thành, không biết cách chịu trách nhiệm và không thể nào vận hành cuộc đời mình mong muốn!

Nhân danh tình thương và sự hiểu biết, chính ba mẹ mới là người thường “đóng cửa ước mơ” của con, cũng chính là người xây cho con những chiếc vỏ sò, để con ngày ngày quẩn quanh trong đó, trở thành người thiếu tự tin, xa lạ với thế giới và mất dần kết nối với người xung quanh. Có thể, chính bạn cũng không biết điều đó.

Tuy nhiên, đã có lần mình chứng kiến việc chính phụ huynh không chấp nhận được việc con mình là một LGBT, không muốn con sống với tính cách và giới tính của mình nên luôn tìm cách hù dọa, lèo lái suy nghĩ của con về việc một LGBT thì không được xã hội công nhận, là đồ bỏ đi… Từ đó, đứa con ấy đã phải sống vô cùng khổ sở khi không được là chính mình, lén lút sống với bản chất thật của mình trong bóng tối; tệ hơn, bạn nhỏ đã sớm trở nên hư hỏng, trở thành người có suy nghĩ lệch lạc về tình dục.

Thật đáng buồn, nếu như con của bạn rơi vào tình huống như thế, phải không?

Mỗi chúng ta, những người làm cha mẹ cũng chỉ là những người định hướng cho con. Chúng ta không thể nào đóng vai thiên sứ dẫn đường, bởi con đường chúng ta đi sẽ khác với con đường mà con cái sẽ đi. Thời điểm chúng ta bắt đầu bước vào đời cũng khác với thời gian mà con phát triển ở hiện tại, thế giới chúng ta từng trải nghiệm cũng không giống những gì mà con đang quan sát qua lăng kính của chúng. 

Vậy nên, việc tốt nhất các bậc cha mẹ có thể làm là hãy đứng bên cạnh, nắm tay con, lắng nghe và động viên con vượt qua những khúc cua, ngã rẽ trong đời mà thôi. Nhiệm vụ của chúng ta chỉ là nuôi dạy, không phải tham gia một cách bất chấp vào cuộc đời của con, bạn nhé!

Mình mong rằng, tất cả những bạn đọc và những khách hàng của Truly Inspired sẽ trở thành những bậc cha mẹ tỉnh thức, có sự thấu hiểu và sẻ chia cùng con cái hơn trên hành trình trải nghiệm cuộc đời của con. Mến chúc bạn luôn được hạnh phúc và bình an để luôn tạo ra những đứa trẻ bình an và hạnh phúc!

Much love,

Truly Inspired