Hiểu và thương, rồi bạn sẽ luôn có con trong vòng tay mình

Trong một lúc rảnh rỗi, mình ghé thăm kênh podcast của Truly Inspired trên Spotify. Sau khi đi một vòng để xem lượng khán, thính giả của kênh đang quan tâm đến chủ đề nào nhiều nhất, mình khá bất ngờ khi topic liên quan đến teenagers lại là một trong những chủ đề có ít lượt nghe nhất trong tất cả. 

Nếu bạn có theo dõi và biết đến Truly Inspired, bạn sẽ dễ dàng nhận ra “Teenagers” là một trong những topic phụ viết về con cái, nằm trong chuyên mục “Ba mẹ và con”, có mặt trên tất cả các kênh mạng xã hội của chúng mình. Và đây cũng là một trong những chủ đề mà mình rất yêu thích để làm, vì với mình đó là điều rất quan trọng. Bởi teenager là độ tuổi cần nhiều sự giáo dưỡng và cả tình thương yêu của ba mẹ, những vấn đề xảy ra trong suốt thời gian này sẽ góp phần định hình nên tính cách và lối sống của cả cuộc đời các con về sau.

Tuy nhiên, điều kỳ lạ là hầu hết các ông bố bà mẹ đều rất quan tâm và lo lắng cho con mình, nhưng lại không nhiều người chịu bỏ thời gian để tìm hiểu hay đọc các nguồn thông tin, chia sẻ liên quan đến “nỗi lòng” của con cái. Dường như mọi người chỉ đang quan tâm đến việc làm sao để trở thành ba mẹ tốt, làm sao để dạy con tốt hơn, làm sao để con được sống đầy đủ hơn. Nhưng lại bỏ qua điều rất quan trọng là: Hiểu con để thương con. Con sẽ luôn nghe những gì bạn dạy khi con thấy đủ sự an toàn và yêu thương, thấu hiểu mà bạn dành cho con, bạn ạ!

Để mình kể bạn nghe một câu chuyện nhỏ trong chính gia đình của mình heng. 

Mình có một cô con gái cũng đang trong độ tuổi teenagers. Đây là một cô bé có cá tính và khá bướng bỉnh – như nhiều bạn nhỏ đang trong độ tuổi tập lớn ngoài kia. Và trong nhà, con gái có xu hướng gần gũi và tâm sự với mẹ – là mình, nhiều hơn với ba. Bởi trong mắt của con, ba là một người khá kiệm lời nên con rất khó để chia sẻ. Cộng thêm nét tính cách đặc trưng của một người kỹ sư: nói ít làm nhiều, hơi khô khan và trực tính, không thể nói những lời yêu thương một cách trực diện, dù cho mọi hành động lo lắng, quan tâm, chăm sóc cho con đều làm rất tỉ mỉ như bất kỳ người cha mẫu mực nào. Vì vậy, dù rất yêu thương nhau, nhưng giữa ba và con luôn có một khoảng cách nhỏ, vô hình nào đó.

Trong một lần nọ, bé con nhà mình gây ra lỗi lầm và bị ba mắng. Thế là con ngồi xuống ghế trong tâm trạng hờn trách và ấm ức. Khi mình thấy biểu hiện này của cô nàng thì lại hiểu ngay vấn đề, mình đến bên con và nói với con rằng:

• Thực ra ba rất thương con đó, ba thương con nhiều hơn là mẹ thương con nữa. Nhưng chẳng qua, ba là đàn ông con trai nên không giỏi nói chuyện như con gái chúng mình nè. Chẳng hạn như đàn ông con trai thì sẽ giỏi làm những việc to lớn, phụ nữ thì giỏi làm việc tỉ mỉ và nhẹ nhàng, mỗi người đều có khả năng làm một việc khác nhau, vậy nên con không nên giận ba, vì ba đã cố gắng làm những việc không đúng với sở trường của mình.

Nàng vẫn ngúng nguẩy lắc đầu, ấm ức vẫn còn thể hiện qua gương mặt đang nhặng xị ra. Mình nói tiếp:

• Có phải mỗi lần con lỡ làm sai điều gì đó, con đều thấy tự trách bản thân là sao lại làm việc “bờm” như vậy. Rồi con cảm thấy chán chính bản thân mình nữa, đúng hong?

Nàng lúc này có vẻ hơi xuôi xuôi dòng một chút, lí nhí đáp lời: 

• Dạ. 

Mình tiếp lời:

• Có phải đến bây giờ, đôi khi con vẫn tự trách bản thân mình tại sao lại không làm được một số việc cơ bản của chính con, trong khi đó những bạn bằng tuổi đã có thể tự làm và làm tốt hơn con không?

• Có phải con luôn để áo quần bừa bộn trong tủ, cặp sách bút vở, đồ chơi cũng hay vứt lung tung trong phòng. Đến khi cần dùng cái gì thì lại tìm mãi chẳng thấy nữa. Có lúc còn khóc vì không tìm thấy món đồ yêu thích. Phải chưa?

Nàng cúi gằm mặt:

• Dạ đúng

• Vậy con có biết lý do tại sao những việc cá nhân đơn giản, như là tự sắp xếp không gian riêng của bản thân mà con vẫn chưa thể làm được không?

Nàng im lặng, ra vẻ đã bắt đầu thấm những điều mình đã nói, mình lại tiếp tục:

• Tại vì ba của con đã yêu thương con nhiều đến mức lúc nào cũng chăm sóc cho con những việc tỉ mỉ nhất, nhỏ nhặt nhất. Nên vô tình quên rằng, con cần được tập những kỹ năng cơ bản cho cuộc sống của con, đó là lý do tại sao con vẫn chưa thể làm tốt những việc cá nhân của mình.

• Trước đây ba vẫn âm thầm làm cho con, giờ con phải tự học cách chăm sóc không gian riêng của mình. Nếu như ba không thương con, thì ba đâu có tỉ mỉ làm những việc nhỏ kia cho con đúng hong? 

Nàng bẽn lẽn gật đầu. 

Và kể từ lúc hai mẹ con nói chuyện đó với nhau. Con đã thay đổi trong cách cư xử với ba. Bé con nhà mình đã không còn giận hay trách ba mỗi khi bị ba mắng, con đã bắt đầu hiểu tại sao ba lại la những việc nhỏ nhặt. Cũng từ đó con đã biết mở lòng hơn với ba. Những buổi tối khi cả nhà cùng quây quần ăn cơm, con đã biết chia sẻ mọi việc với ba mẹ. Con bắt đầu kể chuyện của mình nhiều hơn, từ những chuyện trên trời dưới đất, cho đến chuyện cảm nhận – cảm xúc của con như thế nào mỗi ngày. Hay chuyện bạn bè, chuyện cô giáo, chuyện học hành ở lớp. Thậm chí, có những vấn đề khá nhạy cảm về tuổi dậy thì, con vẫn bày tỏ và chia sẻ với cả ba và mẹ chứ không chỉ nói riêng với mình. 

Và bạn biết hong, chính những chia sẻ nhỏ nhặt đó mỗi ngày đã kéo gia đình cả ba người chúng mình gần nhau hơn. Ở nhà tụi mình, không có bí mật và không có khoảng cách giữa ba mẹ và con. Vì vậy, mình cảm thấy chùng lòng một chút khi nhận ra cũng còn một số ba mẹ không thực sự đặt tâm hiểu con để thương con đúng cách. Nên khi mình nhận ra các ba mẹ đang không quá quan tâm đến việc hiểu con, thương con đúng cách, mình cảm thấy thật buồn. Là bậc cha mẹ, chúng ta luôn tìm rất nhiều phương pháp để dạy con, sao cho phù hợp. Nhưng trước khi tìm đến phương pháp nào đó, việc cơ bản đầu tiên đó là sự thấu hiểu dành cho con. Nếu chúng ta cần phương pháp để dạy con, thì thấu hiểu con là một trong những công cụ hữu ích, hỗ trợ cho phương pháp dạy con của bạn dễ thực hiện và đạt được hiệu quả cao hơn. 

Bạn có biết lý do tại sao những đứa trẻ lớn lên lại có xu hướng xa cách ba mẹ hơn khi còn nhỏ? 

Bạn nghĩ rằng khi chúng lớn lên thì thế giới xung quanh sẽ hấp dẫn chúng hơn, so với việc về bên ba mẹ ư? Không hẳn đâu bạn, nếu ba mẹ đủ thú vị, đủ an toàn và cho chúng thấy ngôi nhà chính là nơi yêu thương, bảo vệ chúng nhất – thì bọn trẻ sẽ luôn muốn quay về, luôn muốn có ba mẹ đồng hành trong mọi chuyện dù chúng có bao nhiêu tuổi đi nữa!

Mình cũng đã từng chia sẻ trong một bài viết khác, rằng những đứa trẻ chính là những tờ giấy trắng, hoàn cảnh bên ngoài viết lên chúng như thế nào, chúng sẽ “thể hiện” lên cuộc đời của chúng như vậy. Nếu bạn đủ hiểu con, bạn sẽ tìm ra cách dạy con tốt hơn. Con cũng sẽ xem bạn như một người bạn lớn tuổi để chúng tin tưởng chia sẻ và học hỏi. 

Vậy nên, mình mong bạn – những người làm cha mẹ hãy dành thêm thời gian để đọc những bài viết, bài chia sẻ liên quan đến tâm lý teenagers và tâm lý của con cái ở nhiều lứa tuổi khác nhau, để có thể cập nhật được những xu hướng cảm xúc của tuổi trẻ hiện đại, và để có thể dễ dàng hiểu con hơn, làm bạn cùng con tốt hơn. Hãy dành thời gian cho con khi bạn có thể, và mỗi lần như vậy hãy thực sự dành trọn vẹn cho chúng. Bởi, mỗi đứa trẻ là một cá thể riêng biệt, không có bài học, kỹ thuật, hay bất kỳ ứng dụng nào có thể áp dụng lên những đứa trẻ khác nhau. Sẽ khó có thể phát huy tác dụng một cách tối đa khi chúng ta áp dụng chung một công thức với những đứa trẻ có cá tính khác nhau. Vậy nên, việc đầu tư thời gian thực sự để hiểu con, là một trong những công cụ có thể hỗ trợ sử dụng trên bất kỳ nền tảng, giải pháp nào mà cha mẹ hướng đến.

Đặc biệt, đừng bao giờ dùng quyền lực với con khi bạn chưa thực sự hiểu con. Quyền lực của một người lớn sẽ chỉ càng làm con thêm xa cách, lạ lẫm với chính ba mẹ chúng mà thôi, ba mẹ nhé!

Thương bạn lắm,
Truly Inspired