Skip links

SỰ TÍCH CỰC ĐỘC HẠI, PHẦN 2 – “ĐỨT GÃY KẾT NỐI”

Sự tích cực độc hại phần 2 - "Đứt gãy kết nối"

  • Đừng dừng lại, bỏ cuộc là tệ lắm đó!
  • Xời, chuyện có gì đâu mà buồn dữ vậy? Bình thường thôi mà.
  • Cố lên, cô B anh C làm được, thì mày cũng làm được thôi mà. Cứ làm đi!

Những câu nói này, bạn có thấy quen quen hong? 
Chắc là bạn cũng được nghe nhiều rồi ha. Từ mạng xã hội, từ bạn bè hay chị em thân, từ ba mẹ hoặc có khi lại từ một người xa là nào đó vô tình lướt qua. 
Bạn cảm thấy như thế nào mỗi lần nghe những câu này? Có khi nào mang cảm giác như bị “bội thực”, muốn nhả ra, muốn tránh đi, không cho chúng được phép “xâm chiếm” vào bộ não và cảm xúc của bạn hong?

Mình thì, có nè! Không thường xuyên, chỉ thỉnh thoảng, trí óc của mình sẽ “từ chối” nghe hoặc nói những câu này, dù là với chuyện của bản thân, hay là với người khác.

Mặc dù mình biết, chọn làm một người Coach, thì truyền cảm hứng đôi khi là một trong những nhiệm vụ chính mà mình cần làm cho các khách hàng và độc giả của Truly Inspired. Nhưng, bạn biết hong, mình thường sẽ dùng cách đi thẳng vào vấn đề trực tiếp, khi đối diện với những luồng cảm xúc hỏng mấy tích cực của khách hàng. Hỏng phải là mình hong muốn dùng những lời động viên hay cổ vũ, cũng hong phải mình nghĩ đó là những điều sáo rỗng. Đơn giản là vì những khi đó, mình lựa chọn đưa họ quay về bên trong, đồng hành với cái tôi bên trong của chính họ, và giúp họ tìm câu trả lời khi đứng trước vấn đề. Tương tự như vậy, khi thấy ai đó có chuyện hong vui, mình sẽ chọn cách đến bên im lặng lắng nghe, hoặc nói với họ những điều chỉ để khiến họ cảm thấy đang có một người sẵn sàng vì họ mà thấu hiểu. 

Không động viên, không khích lệ, cũng chẳng đánh giá, chê bai hay cổ vũ mạnh mẽ một cách tích cực, đôi lúc lại là cách làm tốt nhất mà ai đó cần, khi họ chọn mình để chia sẻ vấn đề. 

Tại sao mình lại nhận định như vậy? Bởi vì, bạn biết hong, rất nhiều lần sự tích cực của chúng ta vô tình trở nên rất độc hại đối với người khác. Và, lắm khi họ chẳng cần sự động viên tích cực nào cả, cái họ cần chỉ là một cái ôm, một cái nắm tay, một giờ im lặng bên cạnh, chỉ để họ được yên ả chìm vào nỗi buồn, cơn đau, sự thất vọng nào đó, mà thôi. 

Hơn nữa, qua rất nhiều ca tư vấn với các khách hàng, mình càng thêm phần khẳng định rằng, sự tích cực không phải lúc nào cũng áp dụng được cho tất cả mọi người, như bài viết “Sự tích cực độc hại phần 1 – Thiếu duyên” là một ví dụ cho điều này. Và, sự tích cực thái quá có khi gây ra hậu quả là khiến các kết nối bị đứt gãy. Điều này có thể diễn ra trong chính bản thân người đó, hoặc với người đối diện

Mình sẽ làm rõ hơn về sự tích cực độc hại gây ra đứt gãy kết nối, ở hai phần bên dưới nhé.

Thứ nhất, Tích cực một cách công thức như robot lập trình
Bạn có biết tại sao con người hiện nay lại thường xuyên nhắc nhở nhau, đánh giá nhau dựa trên thái độ? Đặc biệt, trong rất nhiều các cơ quan, công ty, hay thậm chí là gia đình, rất thường xuyên lấy thái độ tích cực làm kim chỉ nam để vận hành chung. Nghĩa là dù bạn có đang buồn thì bạn cũng phải cố mà quên nỗi buồn để cười tươi lên. Là không được thể hiện cảm xúc tức giận hay khó chịu trước mặt người khác. Là phải luôn luôn biểu lộ ra gương mặt điềm nhiên, hạnh phúc và bình an, cho dù bên trong bạn có đang bão tố tan nát thế nào. Phải loại bỏ hoàn toàn những biểu cảm hay cảm xúc được dán nhãn là tiêu cực bên trong bạn, kìm nó xuống để người khác luôn thấy bạn là một phiên bản thật tốt đẹp và hoàn mỹ. Bạn cần phải làm tất cả điều này dù trước mặt đồng nghiệp, bạn bè hay cả những người thân trong gia đình.

Một người thực hành những tích cực này lâu ngày thường thuộc 2 nhóm người: một là người cố gắng tích cực để kéo người khác lên; hai là người cố tích cực chỉ để phù hợp với những người xung quanh, bởi vì ai cũng luôn vui vẻ. 

Cả hai dạng này đều khá nguy hiểm nếu ứng dụng tích cực một cách công thức như mình vừa chia sẻ ở trên. Vì sợ người khác hong thấy thoải mái nếu bạn trưng ra gương mặt có phần buồn bã, ủ rũ, nên bạn chọn mỉm cười mọi lúc mọi nơi. Thậm chí, bạn từ chối cả những cảm xúc rất thật của bản thân ngay cả khi ở một mình. Lâu dần, bạn bắt đầu đi đến cảm giác cảm thấy hơi có lỗi, hoặc cảm thấy bản thân tệ hại, chìm vào những làn sóng dằn vặt khi lỡ bật ra một cung bậc tiêu cực, trước một ai nào đó, dù nhỏ xíu. Khi liên tục phủ định cảm xúc bản thân như vậy, mọi diễn biến tâm trạng của bạn sẽ bị nén lại, thậm chí là vón thành từng cục và chìm dần sâu xuống, đi thẳng vào tiềm thức của bạn. Chúng khiến bạn cư xử với cảm xúc của bản thân như một robot đã được lập trình, bằng các công thức có sẵn ở bề nổi mà không hề có sự phát triển về mặt chiều sâu, không biết làm bạn với tâm hồn và không biết chữa lành cho chính mình khi có tổn thương. Đây cũng là lúc bạn đứt gãy kết nối với chính bản thân bạn. 

Diễn biến tích cực một cách công thức còn biểu hiện ở chỗ. bạn chỉ muốn suy nghĩ theo một hướng duy nhất: đó là tích cực. Rèn luyện suy nghĩ tích cực trong nghịch cảnh là điều bạn nên làm, nhưng nếu biến nó thành thói quen thì bạn sẽ khó lòng lường trước các rủi ro, và không có kế hoạch phòng ngừa khi đứng trước công việc, cuộc sống thường ngày. Bởi, bạn luôn nghĩ mọi thứ đều đi về những hướng tốt đẹp hơn thôi. Khó khăn có đến cũng sẽ tốt. Không có khó khăn thì nghĩa là đang tốt. Cứ tiếp tục như vậy, bạn sẽ dễ dàng đưa ra các phán đoán và quyết định không mấy chuẩn xác trong nhiều tình huống, thậm chí bạn còn mắc phải sai lầm nữa.

Thứ hai, Tích cực thái quá khiến bạn dễ dàng xem nhẹ cảm xúc của người khác. Ba câu hỏi mà mình liệt kê ở đầu bài, chính là muốn nói đến phần này. Và đây cũng là yếu tố cốt lõi khiến cho đứt gãy kết nối giữa bạn và người khác xảy ra.  

Bạn hãy thử tưởng tượng, hoặc có thể nhớ lại một vài tình huống trong đời sống hằng ngày, chẳng hạn như: Bạn chẳng may làm mất một số tiền mà đối với bản thân là rất lớn, mất bao nhiêu năm mới tích cóp được. Và rồi, có một ai đó khi nghe bạn tâm sự liền nói với bạn rằng: “Chừng đó là mất ít mà, còn làm lại được. Yên tâm”, hoặc “Của đi thay người, còn người là còn tất cả”, hoặc “Bố mẹ mày giàu mà, xin lại mấy hồi”, hay “Về xin chồng đi, có bao nhiêu đâu mà”. 

Về cơ bản, đây là những câu nói không hề sai, ngược lại còn rất đúng với hoàn cảnh của nhiều người. Nhưng! Điều mà người ta cần lúc đó không phải là những lời này. Có khi những câu động viên vô thưởng vô phạt đó sẽ khiến cho cảm xúc của người nghe bị khựng lại đột ngột. Bởi hơn ai hết, họ hoàn toàn hiểu rằng, đã từng kiếm được số tiền đó thì tương lai vẫn sẽ kiếm lại được. Hay, họ thừa biết ba mẹ, chồng/vợ của họ hoàn toàn có thể cho lại họ số tiền đó. Họ biết rõ “Của đi thay người” là chuyện có thật. Nhưng, tại thời điểm ấy, họ không cần nghe lại những thứ mà bản thân họ biết rõ đáp án. 

Cái họ cần lúc đó, đôi khi chỉ đơn giản là: “Mày muốn khóc không? Vai tao nè, khăn giấy nè, khóc đi!”, hoặc “Tao cần làm gì để giúp mày lúc này?”, hoặc, “Ùm tao biết là số tiền đó lớn, là tao, tao còn tiếc hơn mày nữa đó. Buồn thì đương nhiên, buồn đi, tao ở đây.”

Vậy đó, bạn ạ!
Những câu nói động viên tích cực có khi lại là thứ khiến dòng chảy cảm xúc của ai đó bị chặn lại thình lình, gây ra tắc nghẽn và đứt gãy

Cho nên, khi ai đó chia sẻ vấn đề của họ với bạn, nếu bạn vội khuyên họ hãy tích cực lên, sẽ dễ khiến họ có thêm khoảng cách với bạn. Họ cho rằng bạn không thực sự hiểu họ, hoặc chưa bao giờ hiểu họ cả. Mà chính sự lắng nghe, sự bao dung và đồng cảm chân thật, mới là những vuốt ve tinh tế cho tâm hồn của họ lúc này, rồi cảm xúc hong mấy vui vẻ sẽ chảy trôi trong họ một cách tự nhiên, đó là cách để khiến những vết thương nhanh lành hơn bao giờ hết. 

Hãy xem cảm giác tích cực là một món quà bạn xứng đáng có được khi bạn thực sự cảm thấy cần lên tinh thần, động lực để trải nghiệm cuộc sống. Và thỉnh thoảng khi tiêu cực tìm đến, hãy cho phép mình được buồn, được đau, được chìm đắm trong khoảnh khắc đen tối nhất định nào đó. Đừng kháng cự, cũng đừng chống đối. Hãy để mọi thứ chảy trôi. Hãy chào đón tất cả, bởi vì chúng chỉ là cảm xúc, cảm giác “ảo” mà thôi. Chúng sẽ đến và rồi sẽ đi, cho dù có thể khi đến chúng mang theo những đợt sóng trào dữ dội, nhưng khi ra đi, chúng sẽ luôn rất nhẹ nhàng và bình yên!

Đừng vì ai mà trở nên tích cực. Hãy chỉ tích cực khi bạn thấy đó là điều cần thiết cho chính mình. Nếu ngoài kia không ai tiếp nhận sự thiếu tích cực của bạn, hãy để bản thân bạn được ghi nhận điều đó. Bạn nhé!

Thương bạn lắm,
Truly Inspired®

HÃY KẾT NỐI VỚI TÔI

Cho phép tôi biết thêm về bạn.

Dù hôm nay bạn là ai, ở độ tuổi nào và đang khó khăn, bất an như thế nào, hãy cho phép Truly Inspired được nắm tay bạn, hỗ trợ bạn, từng bước đưa bạn trở thành phiên bản tốt nhất của chính mình.

Hãy nắm tay tôi, tôi sẽ giúp bạn nhận ra món quà đẹp đẽ được Thượng đế gói ghém kỹ càng ngay bên trong chính bạn!

Thương bạn lắm,

Truly Inspired