CON CÁI THƯỜNG KHÔNG NGHE BẠN NÓI, CHÚNG CHỈ QUAN SÁT BẠN MÀ THÔI!

Bạn có bao giờ chứng kiến một đứa trẻ từ lúc lọt lòng cho đến khi lớn lên chưa?

Không cần phải là con cái của bạn, đó có thể là đứa em cách bạn trên 5 tuổi, hay đứa cháu, con của anh/chị trong gia đình chẳng hạn, miễn là người bạn có cơ hội quan sát hoặc chơi đùa cùng bé mỗi ngày.
Bạn có để ý, những đứa trẻ từ lúc sinh ra, chúng chẳng biết nói bi bô câu nào, nhưng khi bạn hoặc người thân gần tương tác với chúng thông qua nói chuyện, thì biểu cảm của chúng sẽ thể hiện rất rõ qua gương mặt, ánh mắt và nụ cười của chúng hong?  

Hay là bạn có thấy rằng, tại sao cùng là người lớn trong gia đình, nhưng khi ba mẹ và ông bà tương tác với chúng, chúng lại có biểu hiện khác nhau. Như là khi đang khóc, ba mẹ đến thì chúng nín lại, còn ông bà đến thì chúng khóc to hơn, kiểu như khóc cho đã cái nư vậy đó! 

Mình cũng đã từng thắc mắc như vậy, cho đến khi mình chứng kiến một đứa trẻ nhỏ xíu, vài tuổi đầu, nói còn chưa được tròn vành rõ chữ mà có thể thốt ra được những từ ngữ, hoặc những câu nói mà chỉ có người lớn mới nói được! Lúc ấy, mình thực sự hiểu được rằng: trẻ con có đầu óc quan sát rất tinh tường và một cảm nhận trong trẻo nhưng chuẩn xác vô cùng! 

Dù chỉ là đứa nhỏ còn chưa biết bò, biết ngồi, hay biết nói; nhưng chúng đủ khả năng để quan sát và cảm nhận được năng lượng, hành động của người lớn. Chúng hiểu được ai là người quen, ai là người lạ. Chúng phân biệt rất rõ, trong ba mẹ, ông bà, ai sẽ là người nuông chiều chúng hết mực, dù chúng có khóc la đến mức phiền toái, thì cũng sẽ có người luôn dỗ dành chúng; đồng thời cũng hiểu được với một số người, chúng sẽ chẳng dám ho he quậy, hỏng dám khóc làm nư, làm gan. Chúng biết tất, chúng thông minh lắm luôn, và điều này theo chúng suốt từ những năm tháng còn thơ cho đến khi đủ tuổi trưởng thành. 

Nếu bạn chưa rõ điều mình nói ở đây, hãy chọn quan sát bất kỳ đứa trẻ nào, khi vừa mới lọt lòng, bạn sẽ thấy ngay thôi. 

Mình hay đùa với mọi người xung quanh rằng, trong nhà của chúng ta lúc nào cũng có cảnh sát cả. Chính là vì điều mà mình đang và sắp nói sau đây. Những chú cảnh sát nhí này, quan sát và bắt bẻ chúng ta từng chút một, hễ phạm luật là các chú chấn chỉnh “người-vi-phạm” ngay, hỏng có cho chừa đường lui. 

Ví dụ gần nhất với mình là cô con gái nhỏ của mình. Sự quan sát và cảm nhận của con đạt đến đỉnh điểm khi con phản bác lại với mình rằng, tại sao có người nói xấu mẹ, có người không tốt với ba, mà mình phải tử tế với họ? Và trước đây, khi chưa thật sự thân thiết cũng như còn hoài nghi với mình, chính nhờ óc quan sát chi tiết những việc, những người xung quanh đối với mình, con đã hiểu ra và luôn bênh vực mình mỗi khi có ai đó làm điều hỏng mấy dễ thương với mình. Con trở nên điềm tĩnh hơn, vì mẹ và ba luôn cố gắng điềm tĩnh với con. Con trở nên thấu hiểu hơn, khi có mẹ và ba luôn thấu hiểu con. Con hành xử và biết phân biệt phải trái đúng sai, vì con có ba và mẹ luôn phân tích, luôn hành động như những gì mà ba mẹ chia sẻ với con. 

Một trường hợp khác mình cũng đã từng kể trong một bài viết cũ, rằng có cậu bé tuổi teen kia luôn lén lút ba mẹ hút thuốc lá, dù có bị đánh bị mắng hay khuyên nhủ đủ điều, cậu bé ấy vẫn tìm chỗ trốn để hút thuốc. Mãi đến một hôm ba cậu tức giận quá hỏi tại sao cậu lại làm như vậy, thì cậu đã không đắn đo mà hỏi ngược lại rằng, tại sao ba hút được mà con lại không? Ba biết thuốc lá không tốt ba vẫn hút, mà sao lại cấm cản con? Người ba và mẹ của em đã thực sự “điếng người” khi nghe em hỏi lại như vậy. Bởi vì, chính ba em góp phần vào việc khiến em hút thuốc lá.

Dạo gần đây, thỉnh thoảng mình dành chút thời gian giải trí để xem những đoạn video ngắn trên mạng xã hội, thì có vô tình nhìn thấy rất nhiều đoạn video ngắn mang tính giáo dục gia đình rất hay. Một trong số đó là video mô tả về cuộc sống gia đình có con nhỏ, cậu bé chỉ mới vài tuổi. Mỗi khi mẹ nấu ăn, ba cậu sẽ phụ mẹ cậu dọn dẹp thứ gì đó. Hoặc khi người vợ mệt mỏi, người chồng xoa gối, bóp vai cho vợ rất ân cần. Đứa con vài tuổi luôn ở bên cạnh và quan sát hết tất cả những hành động đó của người ba. Để đến khi người ba vắng nhà, chú bé liền lặp lại những hành động chăm sóc ấy với người mẹ, trong sự ngỡ ngàng của chính người mẹ đó. Video được trích xuất từ camera trong nhà và đăng tải lên mạng xã hội thu hút đến vài trăm nghìn người xem, rất nhiều bình luận khen bé dễ thương, khen gia đình kia hạnh phúc, ngưỡng mộ cô vợ lấy đúng người; và có một số ít mới nhắc đến việc giáo dục thầm lặng của người bố và óc quan sát tinh tường của cậu bé. 

Mình cũng biết rất nhiều những chàng trai lớn lên trong cảnh bạo lực, bố đánh mẹ và cậu ấy rất căm ghét hành động như vậy. Nhưng, rồi khi lớn lên, chính những cậu bé ngày đó cũng đã trở thành người có xu hướng bạo lực như người ba của mình. Hay, có rất nhiều các cô gái ghét cảm giác nhẫn chịu của mẹ khi bị ba mắng chửi, thậm chí xem thường; mặc dù mẹ cô đã dạy cô rằng hãy sống vì bản thân và đừng bao giờ sống như mẹ, nhưng lớn lên, khi kết hôn, cô gái ấy lại hành xử không khác mấy với chân dung người mẹ ruột trong quá khứ, cô ấy cũng nhẫn chịu trong âm thầm và đau đớn… 

Như vậy, những đứa trẻ trong nhà sẽ học và làm theo tất cả những gì người lớn thực hành thường xuyên. Có khi chúng chẳng thực sự muốn, nhưng mọi thứ dường như đã đi vào tiềm thức và cài đặt ở đó chế độ “replay” khi dần trưởng thành. 

Con cái chúng ta sẽ rất hiếm khi nghe lời, chúng chỉ quan sát người lớn rồi làm theo mà thôi! Cho nên, đừng vội mừng khi thấy con của bạn nghe lời răm rắp, nếu bạn đang làm ngược lại những gì bạn dạy chúng, bởi có khi trong lòng chúng thật sự chẳng khâm phục và cũng hỏng mấy tình nguyện đâu nha!

Việc giáo dục con cái thông qua hành vi và thái độ sống mỗi ngày thực sự rất quan trọng. Nếu chúng ta “Nói một đàng, làm một nẻo”, chúng sẽ đi theo cái “nẻo” ấy một cách vô cùng tự nhiên. Bạn không thể nào bắt con luôn sống ngay thẳng, chính trực nếu hằng ngày bạn luôn gian dối và lấp liếm. Bạn sống lôi thôi luộm thuộm, không có trách nhiệm với chính bản thân mình thì sẽ rất khó đòi hỏi con của bạn sống cuộc đời ngăn nắp, chỉn chu và đầy trách nhiệm. Tương tự như vậy, bạn sẽ không thể nào giúp con có được hạnh phúc nếu như chính bạn là người còn chưa biết hạnh phúc đích thực là như thế nào. 

Mình vốn là một người khá nguyên tắc và kỷ luật, nhưng bạn biết hong, từ ngày sống chung với bạn bé, mình lại càng cố gắng hoàn thành mọi thứ một cách tốt hơn, bởi, bạn bé luôn “giám sát” mình một cách rất cẩn trọng. Những thắc mắc của bạn, luôn khiến cho mình ở trong cảm giác hạn chế để sai lầm xảy ra. Nếu có, mình sẽ luôn nói cho con biết lý do đó là gì, để con không bao giờ thấy mâu thuẫn với những gì mình làm và những gì mình dạy cho con. 

Mình mong rằng tất cả ba mẹ, hay những người lớn trong gia đình bạn đều có thể như vậy! Chúng ta sẽ luôn có những đứa con phát triển tốt, ngoan ngoãn và vui vẻ khi chúng ta dạy con bằng cách sửa mình, bạn heng! 

Hãy nhớ, “Con cái thường không nghe bạn nói, chúng chỉ quan sát bạn mà thôi!” Bạn cố lên nhe!

Thương bạn lắm,
Truly Inspired